Enerji Arzında Yükseliş: Türkiye, Avrupa'nın İlk Üçünde
Dünyanın en büyük denetim, vergi ve danışmanlık firmalarından biri olan KPMG ile Enerji Enstitüsü (EI), 2024’te küresel bağlamda enerji istatistiklerinin nasıl işlediğine dair kapsamlı bir rapor hazırladı. Bu sene "2024 Dünya Enerji İstatistiksel İncelenmesi” (2024 Statistical Review of World Energy) ismiyle yayımlanan rapor, her yıl olduğu gibi bu versiyonunda da enerji dünyasına dair önemli veriler sunuyor. Küresel bağlamda fosil yakıt kullanımında yaşanan değişiklikler, yenilenebilir enerji kaynaklarının geldiği nokta, jeopolitik ve politik gelişmelerin enerji piyasalarına etkisi ve ilgili pek çok başlığın ele alındığı raporda, Türkiye’nin enerji arzındaki yükselişine de dikkat çekiliyor.
Küresel Enerji Talebi Tüm Zamanların En Yüksek Seviyesinde
Rapora göre küresel enerji talebi, bir önceki yıla göre %2'nin biraz üzerinde arttı. Bu artışın bir başka ve en önemli çıktısı, ulaşılan oranın tüm zamanların en yüksek seviyesinde olması.
Küresel karbondioksit emisyonlarında da artış seyri devam ediyor. Emisyonlar 2024 yılında bir önceki yıla göre %1 artarak üst üste dördüncü kez rekor kırdı. Bunun nedeni, temiz enerjideki hızlı büyümeye rağmen, fosil yakıtların küresel enerji üretiminin merkezinde yer alması. 2024 yılında küresel petrol üretimi %0,6 artarak günlük 97 milyon varile ulaştı. ABD, ilk kez günlük 20 milyon varilin üzerinde petrol üretti. Bu rakam, Suudi Arabistan ve Rusya'nın toplamından daha fazla olarak kayıtlara geçti.
Yenilenebilir Enerji Büyüyor Ama…
2024 yılında, rüzgar ve güneş enerjisinin toplam üretimi 2023 ile mukayese edildiğinde %16'nın üzerinde artış gösterdi. Bu performans, toplam enerji talebinin neredeyse dokuz katı olarak ölçüldü. Fakat yenilenebilir enerji kaynaklarındaki bu büyümenin anlamlı olabilmesi için önümüzde daha çok yol var. Zira sağlanan üretim, şu an için özellikle altyapı ve yatırım kısıtlamalarıyla karşı karşıya olan bölgelerde artan küresel enerji ihtiyaçlarını tek başına karşılamakta yeterli değil.
ABD ve Avrupa'da fosil yakıt kullanımında duraklama belirtileri görüldü. Fakat özellikle Avrupa'da yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşmasının artan faiz oranları ve tedarik zinciri baskıları nedeniyle yavaşladığını da belirtmek gerek. Öte yandan Çin’in 2024 yılındaki yenilenebilir enerji performansı oldukça dikkat çekici. Çin; dünya enerji sistemine ABD, Avrupa ve Hindistan'ın toplamından daha fazla yenilenebilir enerji kapasitesi ekleyerek küresel dönüşümdeki liderliğini pekiştirdi.
OECD dışı ülkeler yenilenebilir enerji dağıtımını son 10 yıldır OECD ülkelerine göre iki kat daha hızlı bir şekilde büyütüyor. 2024’te de bu durum değişmedi. Enerji talebi ve yatırımın giderek daha da hızlı büyüyen bu pazarlara kaydığını gözlemlemek mümkün.
Türkiye, Avrupa’da En Hızlı Büyüyen Enerji Arzına Sahip Ülkelerden Biri
Raporda Türkiye’nin enerji arzına ilişkin de dikkat çekici veriler yer alıyor. Rapora göre, 2024’te Türkiye’nin toplam enerji arzı 7,02 EJ (exajoule) seviyesine yükseldi. Bu seviye, bir önceki yıla göre yaklaşık %5,1 oranında bir artış anlamına geliyor. Aynı zamanda, Türkiye’yi Avrupa’da en hızlı büyüyen enerji arzına sahip ülkelerden biri konumuna yükseltiyor. Bu da Türkiye’yi, Almanya ve Fransa’nın ardından Avrupa’da en fazla enerji arzı payına sahip üçüncü ülke yapıyor. Birinci sıradaki Almanya %1,7, ikinci sıradaki Fransa ise %1,5’lik paya sahip. Türkiye’yi %1,1’lik pay ile Birleşik Krallık takip ediyor. 2014–2024 döneminde yıllık ortalama %3,5 büyüme oranı yakalayan Türkiye’nin söz konusu sekansta Avrupa’daki enerji arzı konusunda en en hızlı büyümeyi göstermesi de ayrıca dikkat çekici.
Zorlu Enerji’den Dünyada Ses Getiren Sürdürülebilirlik Performansı
Grup şirketlerimizden Zorlu Enerji; Akıllı Hayat 2030 sürdürülebilirlik stratejimiz doğrultusunda gerçekleştirdiği çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim (ÇSY) alanlarındaki faaliyetleriyle önemli başarılara imza atmaya devam ediyor. Şirket, uluslararası finansal analiz ve raporlama kuruluşu LSEG (London Stock Exchange Group) tarafından gerçekleştirilen halka açık şirketlerin ÇSY performans değerlendirmesinde puanını 88’e yükselterek kendi sektöründeki öncü şirketlerden biri oldu. Öte yandan, global ölçekte kurumsal firmaların sürdürülebilirlik performanslarını değerlendiren ve sektörün en büyük ÇSY veri platformlarından biri olan S&P Global Kurumsal Sürdürülebilirlik Değerlendirmesi sonucunda 2024 yılı ESG puanını 74’e yükseltti. Zorlu Enerji böylece bir önceki yıl 49 olan puanını 25 puan artırmayı başardı.
Zorlu Enerji, 2023 yılında elektrik üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının payını en yüksek seviyeye taşıdı ve bu dönemde üretimini yenilenebilir kaynaklardan sağladı. Uzun vadeli dönüşüm stratejisinin bir adımı olarak değerlendirilen bu gelişme ile 2040 yılına kadar enerji portföyünün tamamen yenilenebilir kaynaklara dayalı hale getirilmesi hedefleniyor. Kendi operasyonlarının yanı sıra müşterilerinin de düşük karbonlu büyüme süreçlerine katkı sunan Zorlu Enerji, Bilim Temelli Hedefler Girişimi (SBTi) tarafından onaylanan hedefleri doğrultusunda 2040 yılına kadar tüm değer zincirinde (Kapsam 1, 2 ve 3) net sıfır emisyona ulaşmayı taahhüt ediyor.
