Sürdürülebilir Üretim İçin 3 Küresel Prensip

Sürdürülebilir üretim ve tüketimin temeli nedir? Sürdürülebilir üretimin prensipleri nelerdir? Zorlu Holding olarak hangi sürdürülebilir üretim yöntemlerini kullanıyoruz?

Daha azıyla daha çoğunu elde etmek, elindeki kaynağı en verimli şekilde kullanabilmek... İşte sürdürülebilir üretim tamamen bununla ilgili. Elindekinin kıymetini bilerek her parçasını kullanmak ve bunu en iyi şekilde yapmak. Temeli her ne kadar ‘ufak’ gibi gözüküyor olsa da sürdürülebilir üretimin amacı çok daha büyük. Sürdürülebilir üretimin genel prensibi; üretim aşamasında oluşabilecek her türlü atık oluşumunu engellemeye çalışırken aynı zamanda kaynakların verimliliğini artırmak, çevresel bozulmaları önlemek, ürünün kalitesini artırmak ve sürdürülebilir yapıyı teşvik etmektir. O halde gelin hep beraber sürdürülebilir üretimi daha yakından tanıyalım.

Sürdürülebilir üretim ve tüketimin temeli

Sürdürülebilir üretimin temeli genel olarak üç etkene dayanmaktadır. Bunlar:

• Çevresel etkenler
• Yaşam döngüsü etkenleri
• Ekonomik etkenler

Bunları kısaca açacak olursak, başta çevresel etkenlerin; kaynak kullanımı, hammadde israfı, çevresel bozulmalar ve etkilenmeler, atıklar ve kirlenmeyi kapsadığını söyleyebiliriz. Burada önemli olan nokta tüm bu etkenlerin acil plan olarak minimize edilmesidir. Yaşam döngüsü ise tüketim de dahil olmak üzere bir üretimin her alanını kapsar. İş ekonomik boyuta geldiğinde ise, projenin maliyeti, çevresel ekonomik etkileri ve bunların yanı sıra ürünün oluşturabileceği yeni pazarlar; gelişmekte olan ülkelerin bu pazarlardan faydalanabilmesi gibi birçok etken söz konusudur. Sizin de gördüğünüz üzere sürdürülebilir üretim ve tüketim sandığımızdan çok daha fazla alana etki etmektedir.

Sürdürülebilir üretim prensipleri

Sürdürülebilir üretim yukarıda bahsetmiş olduğumuz üç temel bileşeni ele alır. Bu üç temelin genel olarak sosyal, ekonomik ve çevresel koşullara dayandığını söyleyebiliriz. Peki sürdürülebilir üretimin, üretim esnasında kullandığı prensipler neler? Haydi konunun biraz daha derinine inelim.

• Hammadde kullanımının azaltılması ve eldeki hammaddeden maksimum verimin sağlanması.
• Üretim faaliyetlerinde atık oluşumunun azaltılması.
• Tehlike oluşturabilecek kimyasalların daha az kullanılmasına özen gösterilmesi.
• Enerji israfından kaçınılması ve verimliliğin artırılması.
• Çevreye duyarlı yani çevre ekosistemlerin korunduğu tasarımların benimsenmesi.
• Ürünlerin ömrünün uzatılması, dayanıklılıklarının artırılması.
• Ürünlerin temelinde geri dönüşüm, geri kazanım ve yeniden kullanımın benimsenmesi.
• Yenilenebilir enerji kaynaklarının etkili şekilde kullanılabilmesi.

Bu üretim prensipleri ışığında, sürdürülebilir üretim esnasında kullanılabilecek birtakım değerlendirme kriterleri geliştirilmiştir. Bunları kısaca şu şekilde özetleyebiliriz:

Çevresel etkiler

Üretimin her alanda ‘temiz’ olması gerektiğinin altını çizer. Bunu sağlayabilmek için de üretimin yol açabileceği pozitif ve negatif çevre koşullarının önceden belirlenmesi, negatif etkilerin en aza indirgenmesi ve mümkünse tamamen kaldırılması, doğabilecek herhangi bir sorun karşısında sürdürülebilir çözümler oluşturulması ve bunların analizinin yapılması, üretim aşaması ve sonrasında her adımın tekrardan kontrol edilmesi gerekir.

Yaşam döngüsü

Üretimin başından sonuna, yani ürün artık kullanılamaz hale gelip tamamen yok olana kadarki süreç analiz edilir. Bu süreçte ürünün çevreyi nasıl ve ne kadar etkilediğine bakılır. Ardından etkiler göz önünde bulundurularak çevre dostu yöntemlerle süreç desteklenmeye çalışılır.

Çevresel teknolojiler

Kullanılan teknolojilerin her türlü canlının sağlığı üzerinde oluşturabileceği etkiler analiz edilir. Bu doğrultuda etkilerin en aza indirgenmesi için çalışmalar yapılır.

Kimyasallar

Üretim aşamasında kullanılan kimyasalların canlılar ve çevre üzerindeki etkileri incelenir. Analizler sonucunda etkisi en az olan kimyasalların kullanıldığı bir yaklaşım benimsenir.

Atıklar

Üretimin her sürecinde ortaya çıkan atıklar denetlenir. Atıkların neyden kaynaklandığı, miktarının ne kadar olduğu, üretim tekniklerinin hangi aşamalarının atık oluşumuna neden olduğu, atığın türü ve üretimin bu yöndeki zayıf tarafları belirlenir. Ardından atık üretimini azaltmak adına politikalar izlenir.

Enerji 

Üretimde kullanılan enerjiden tasarruf etmek gözetilir. Dolayısıyla harcanan enerji ve bu enerjinin kullanımı sonrasında ortaya çıkan atık denetlenir. Enerjinin türü, kullanım miktarı ve harcamaların incelenmesi sonucunda gerekli yöntemler belirlenmeye çalışılır.

Hammadde 

Üretimin için gerekli olan hammaddenin en efektif şekilde kullanılması gerekir. Hammaddenin uygunluğu, çevreye etkileri ve atık süreci denetlenir.

Eko-tasarım 

Son aşama olan eko-tasarım, biraz önce saymış olduğumuz tüm özelliklerin göz önünde bulundurularak ürün tasarımının gerçekleştirilmesi gerektiğini söyler. Ürün maksimum ömründe, minimum atık ve çevre zararıyla, geri dönüştürülebilir bir yapıda tasarlanmalıdır.

Dünya’da var olan kaynakları hoyratça ve inanılmaz bir hızda kullandığımız bu dönemlerde bu tüketim çılgınlığına ‘dur’ demeli, sürdürülebilir yapıları sadece üretim ve tüketimde değil her alanda benimsemeliyiz. 

Zorlu Holding olarak üretimde sürdürülebilirliği önemsiyoruz

Yeni nesillere bir ‘gelecek’ bırakabilmek için sürdürülebilirliğin ne kadar önem teşkil ettiğini biliyoruz. Akıllı Hayat 2030 vizyonu çatısı altında sürdürülebilirliği her alanda uygulamaya çalışıyoruz. Zorluenerji ve Zorluteks yapılarımızda uyguladığımız sürdürülebilir üretim yöntemlerinden bazılarını sizinle paylaşmak istiyoruz.

• Yenilenebilir ve temiz enerji kaynaklarına yatırım yaparak enerjide sürekliliği ve güveni sağlıyoruz.
• Sermaye kaynaklarımızı çeşitlendirmek için yenilikçi ve sürdürülebilir finansman araçlarını kullanarak, yatırımlarımızın faaliyet gösterdiği bölgelerde kalkınmanın desteklenmesine özen gösteriyoruz.
• Zorluteks olarak katı atıklarımızın %90’ını geri dönüştürüyoruz.
• Üretimde dijital baskı makineleri kullanarak 44.400 KW/ yıl elektrik tasarruf ediyoruz.
• Çevre dostu ürünlerin tasarlanması ve toplumda fayda yaratması için Ar-Ge ve inovasyon yatırımlarına önem veriyoruz.
• 1 kilogram pamuklu kumaş için 120 litre yerine 80 litre su kullanıyoruz.​