Liderlikte Duygusal Zekâ Neden Önemlidir?

İnovasyonlar sürdürülebilir kalkınma hedefini gerçeğe dönüştürebilir. Nasıl mı?

Organizasyonların başarısını etkileyen kritik faktörlerden biri liderliktir. Bir liderin ekibini motive etme, yönlendirme ve etkileme yeteneği işin başarısını belirleyebilir. İşletmeye başarı kazandıran liderler genellikle "zeki" olarak nitelendirilir. Peki hangi zekâ türüne göre? İşte bu noktada duygusal zekâ ön plana çıkıyor. Günümüzde empati kurabilen yani karşısındakinin duygularını anlayabilen liderlerin popülerliği artıyor. Duygusal zekâya sahip kişiler, hedeflere ulaşmada daha etkili bir liderlik sağlayabiliyor.

Peki duygusal zekâ nedir? Neden liderlikte bu kadar önemli? Hadi gelin detayları birlikte inceleyelim.

Duygusal zekâ nedir?

Duygusal zekâ ya da İngilizce adıyla EQ (emotional quotient); duyguları anlama, yönetme ve başkalarının duygularını anlama yeteneğidir. Kişinin hem kendisinin hem de başkalarının duygusal tepkilerini anlama ve bunları etkili bir şekilde yönetebilme becerilerini ifade eder. Daha kapsamlı ele alacak olursak duygusal zekâ, aşağıdaki dört bileşenden oluşur.

Öz farkındalık: Kişinin duygularının farkında olması, bunların eylemleriyle veya performansıyla arasındaki ilişkiyi tanıması anlamına gelir. Öz farkındalığın içine duyguların başka insanları nasıl etkilediğini de dahil edebiliriz.

Öz yönetim: Burada kişinin kendi duygularını ve eylemlerini denetleyebilmesi amaçlanır. Genellikle şu davranışların gerçekleşmesi beklenir:

• Stresli durumlarda çalışırken üretkenliği sürdürmek adına olumsuz duyguları düzenleme
• Değişikliklere açık olma ve yeni koşullara uyum sağlama
• Beklentileri karşılama, yapıcı eleştirilere açık olma, kişisel gelişimi sürekli hâle getirme
• Hoşnutsuzluk yaratan kişi veya durumlara pozitif bir bakış açısıyla yaklaşarak olumlu yanlarını görmeye çalışma

Sosyal farkındalık: Empati yeteneği, bu başlığın temelinde yer alıyor. Başkalarının bakış açılarını anlama ve onların duygusal durumlarına uygun şekilde iletişim kurma becerisi önemli. Ayrıca sosyal roller, insan ilişkileri ve kuruluşların bünyesinde yer alan sosyal ağlarının farkında olmak da bu alandaki diğer gereksinimler.

İlişki yönetimi: Bu bileşen, duygusal zekâ ile liderlik arasındaki güçlü bağı anlamamızda önem taşıyor. İlişki yönetiminde genellikle aranan beceriler şunlar:

• Başka insanları olumlu şekilde etkileme, kendi eylemlerinizde sizi desteklemeye ikna etme
• Akılcı tavsiyeler, yapıcı geri bildirimler, sürekli destek ve potansiyeli ortaya çıkarıcı görevlerle organizasyondaki gelişimini sağlama
• Anlaşmazlık durumlarına dikkatle yaklaşma ve herkesin ikna olacağı makul çözümler üretme
• Ekibin aktif katılımını sağlama, işlerin ve ödüllerin dağıtımında adil olma, yetenekleri doğru alanlarda değerlendirme
• Ekip üyelerinin güçlü yönlerini ortaya çıkarma, tüm ekibi ortak bir amaca ulaşmaya yönelik motive etme

Liderlikte duygusal zekâ neden önemli?

Duygusal zekâ, liderler için başarının kapılarını aralayabilecek becerilerden meydana geliyor. Liderlere, işletmelerin en üst yönetiminden en küçük birimine kadar birçok alanda verimi artırabilecek yaklaşımlar sunabiliyor. İşte liderlikte duygusal zekânın sağladığı bazı avantajlar:

İnsan ilişkileri: Lider, ekibiyle olumlu ve yapıcı ilişkiler kurmalıdır. Duygusal zekâ, insanların duygularını anlama ve bunlara saygı gösterme yeteneği sunar. Bu sayede lider, çalışanlarını motive etme ve bağlılıklarını artırma konusunda daha başarılı olabilir.

İletişim becerileri: Liderin etkili iletişim kurabilmesi organizasyonun başarısını büyük ölçüde etkileyebilir. Duygusal zekâ; ses tonu, empati ve etkili dinleme gibi iletişim becerilerini kapsar. Bu da liderin mesajlarını daha iyi iletebilmesini ve çalışanlarının geri bildirimlerini daha iyi anlamasını sağlar.

Stres yönetimi: Sıklıkla yüksek stres altında çalışmak liderin karar alma yetenekleri ve performansları etkileyebilir. Bu noktada duygusal zekâ, stresi daha etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olabilir. Liderin sakin kalabilme ve stresli durumlarla başa çıkabilme yeteneklerinin artması, işletmenin başarısını da artırabilir.

Takım çalışması: Liderin yönetmesi gereken ekipler çoğunlukla birbirlerinden farklı kişilikleri barındırır. Ekip üyelerinin her birinin lider tarafından tanınması, birbirlerine uyumlulukları ve yeteneklerinin doğru değerlendirilmesi gerekir. Duygusal zekâ, liderin farklı kişiliklerle çalışma ve takım üyelerini bir arada tutma becerilerini güçlendirir. Ayrıca çatışmaları çözme ve iş birliği sağlama yeteneklerini artırır.

Karar alma: Lider için karar alma mekanizmalarını işletmek her zaman kolay olmayabilir. Bu konuda sezgileri güçlendiren duygusal zekâ, daha bilinçli kararlar almalarını destekler. Liderin problem çözmede daha başarılı olmalarına ve organizasyonların uzun vadeli hedeflerini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir.

Liderlerin yetenek gelişimini destekliyoruz

Zorlu Grubu olarak Akıllı Hayat 2030 stratejimiz kapsamında liderlerimizim kariyer ve gelişim yolculuklarını destekliyoruz. Bu çerçevede Zorlu Grubu genelindeki genel müdür yardımcılarımızın katılım gösterdiği Liderlik Akademisi ve müdürlerimizin katılım gösterdiği Yönetim gelişim programlarını hayata geçirdik. Koç Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nin katkılarıyla tasarlanan bu programlar, insanı merkezine alıyor. Dijital dönüşümden stratejik yönetime, inovasyondan finansa kadar birçok alanda yöneticilerimize yeni yetenekler kazandırıyor. Bununla birlikte çalışanlarımızın duygusal zekâlarını ön plana çıkaracak, liderlik becerilerini geliştirecek çalışmalar yürütüyoruz. Biliyoruz ki çalışma arkadaşlarımız en önemli gücümüz. Çalışan gelişimini önceliklendirerek çevik, dinamik, iş birliğine dayalı çalışma kültürümüzü geliştirmeye devam edeceğiz.