Dijital Cinsiyet Eşitsizliği: Erkeklerin İnternete Erişimi Daha Kolay

Kadınların internete erişimi neden daha az? Araştırmalar neler söylüyor? Dijital hayata eşit katılım neden bu kadar öneml

Dijital dönüşüm hayatımızın her alanına nüfuz ettikçe internet erişimi de neredeyse sahip olunması gereken temel bir hak olarak görülüyor. Ancak toplumsal, ekonomik ve sosyal yaşamda halihazırda tanık olduğumuz cinsiyet eşitsizliği kendini burada da ortaya koyuyor. Evet, dünya çapında milyonlarca insan hâlâ internete erişemiyor ancak kadınlar bu mecradan orantısız bir şekilde dışlanıyor. Diğer bir ifadeyle dijital dünyada da cinsiyet uçurumu büyüyor. 

Yapılan son bir araştırma bu eşitsizliğin boyutlarını somutlaştırdı. World Wide Web Foundation ve Alliance for Affordable Internet (A4AI- Uygun Fiyatlı İnternet İçin İttifak) tarafından yürütülen araştırmada, cinsiyet eşitsizliğinin yaygın olduğu 32 düşük ve düşük orta gelirli ülke analiz edildi.

10 yılda sadece yarım puan ilerleme kaydedildi

Elde edilen verilere göre; bu ülkelerde toplam erkek nüfusunun yarısına kıyasla kadınların sadece üçte birinin internete erişimi var. Küresel olarak erkeklerin kadınlara göre çevrimiçi olma olasılığı yüzde 21 daha fazla ve en az gelişmiş ülkelerde bu oran yüzde 52’ye kadar çıkıyor. Dijital cinsiyet farkı 2011’den bu yana 10 yılda çok az iyileşti, yüzde 30,9'dan yüzde 30,4'e sadece yarım puan düştü. Çünkü çok az ülke veya hükümet bu konuda bir adım atıyor. Ülkelerin yüzde 40'ından fazlasının ise kadınların internete erişimini genişletmeye yönelik anlamlı politikaları veya programları bulunmuyor.

Peki kapsayıcı ve adil politika yoksunluğunun dışında kadınların çevrimiçi olmasını engelleyen faktörler neler? Araştırmaya göre; pahalı elektronik cihazlar ve yüksek tarifeler, güvenlik ve mahremiyet kaygısı, finansal zorluklar, sosyal ve kültürel normlar bu etkenlerin başında geliyor.

Bu dijital cinsiyet uçurumunun elbette ekonomik bir boyutu da var. Araştırmaya göre, bu verim kaybı 2020'de sağlık, eğitim ve barınma alanlarına yatırılabilecek 24 milyar dolarlık vergi gelirine mal oldu. Yine aynı yıl bu 32 ülkedeki hükümetler, kadınların dijital ekonomiye katkıda bulunamaması nedeniyle gayri safi yurtiçi hasılada yaklaşık 126 milyar dolar kaybetti. Düşük gelirli ülkeler, kadınların internete eşit erişimini sağlayamadığı için son on yılda 1 milyar dolar zarar etti. Eğer harekete geçilmezse 2025 yılına kadar 500 milyar dolarlık ek bir kayıp yaşanabilir.

Etkileri sandığımızdan çok daha büyük

Şimdiye kadar verilerden ve sebeplerden konuştuk. Peki kadınların internete eşit erişimi neden bu kadar önemli? Bir diğer ifadeyle dijital uçurum nelere yol açabilir?

Dijital marjinalleşme olarak da adlandırılan bu eşitsizlik, en başta kadınlar ve kız çocukları için fırsatları sınırlar. Eğitim, sağlık ve finansal katılım gibi yaşamı iyileştiren hizmetlere erişimi zorlaştırır. Kız çocuklarının bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanları başta olmak üzere yeteri kadar temsil edilememesine yol açar. Kadınların, gittikçe daha fazla dijital beceri ve bilgi talep eden işgücü piyasasında teknolojik açıdan geride kalmasına neden olur. 

Ancak çok daha geniş toplumsal ve ekonomik etkiler de var. Toplumlar, milyonlarca kadının yapabileceği sosyal, kültürel ve ekonomik katkılardan mahrum kalır. Birlikte gelişen toplumlar daha adil, kapsayıcı ve sürdürülebilir büyümeye imza atar.