Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dilde Başlar
Toplumsal cinsiyet eşitliği için öncelikle kullandığımız dili değiştirmek gerekiyor. Peki nasıl?
Cinsiyetler arası eşitsizlik insanlığın ilerlemesinde ciddi bir engel oluşturuyor. Oysa ekonomik kalkınmanın ve sosyal refahın sağlanmasının en temel unsuru insan… Bu nedenle nüfusun tamamını kapsamadan kalkınmayı sağlamak pek mümkün değil. Ekonomik ve sürdürülebilir bir büyüme için kadınların iş gücüne katılması ve bunu destekleyecek uygulamaların hayata geçirilmesi gerekiyor. Tam burada ise referans noktamız toplumsal cinsiyet eşitliği olmalı.
Ev içi rol paylaşımından iş hayatına, eğitimden kişisel özgürlüklere kadar yaşamın her alanında toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak zorundayız. Ekonomik ve sosyal açıdan refah içinde yaşayabilmemizin tek yolu bu. Kadınlar ve erkekler olarak yan yana ve eşit şartlarda yaşayabileceğimiz bir geleceği birlikte örmemiz gerekiyor. Peki nereden başlayacağız. Tam bu noktada kullandığımız dili değiştirmek çözümün çok önemli bir parçasını temsil ediyor. Nasıl mı?
Dil, bir iletişim aracı olarak asırlardır gelenek, görenek, kültür ve inançların aktarımını sağlıyor. Düşünme şeklimizi hatta yaşam tarzımızı bile etkiliyor. Fakat ne yazık ki dilimiz cinsiyetçi kalıplar ve ayrımcı söylemlerle dolu. Çocukluktan itibaren maruz kaldığımız bu ifadeler eşit bir geleceğin önündeki en büyük tehditlerden biri. Çünkü duyduklarımıza göre kavramları öğrenmeye, bu kavramlara paralel yaşamaya ve bunları çevremize yaymaya yani aslında bu kavramların tekrar tekrar üretilmesine istemeden de olsa katkıda bulunuyoruz.
Adamakıllı, insanoğlu, bilim adamı ve dahası… Erkek egemen kültürün yansıması olan bu kelimeler görünüşte çok masum olabilir ancak eşitsizliği vurgulayan söylemler. Dolayısıyla var oluşu gereği adaletsiz bir yapıya sahipler. Benzer kalıplara atasözleri, deyimler ve masallarda da rastlıyoruz.
Algı, tutum ve davranışlarımızda da kendini göstermeye başlayan bu adaletsizlik kadınların güçlenmesinde çok ciddi bir tehdit oluşturuyor.
İş yaşamı içerisinde de durum farklı değil, İngiltere’de yapılan bir anket sonucu, çalışanların haftada ortalama dört defa önyargılı bir dil kullandıklarını ortaya koyuyor. Anket aynı zamanda kadınların erkeklerden neredeyse üç kat daha fazla cinsiyetçi şakaların hedefi haline geldiğini gösteriyor. Kısacası cinsiyetçi söylemlere karşı hem iş hem de toplumsal yaşamda topyekûn bir mücadele yürütmek gerekiyor.
Zorlu Holding olarak biz de Akıllı Hayat 2030 sürdürülebilirlik vizyonumuz doğrultusunda ortak bir gelecek için en yüksek değeri yaratmaya odaklanıyoruz. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın rehberliğinde yenileyici iş modelleri ve insan odaklı ekosistemler odağında öncü projeler geliştiriyoruz. Bu çalışmalara dair detayları ve elde ettiğimiz kazanımları paylaşmak adına her bir projemizi aktardığımız videolar hazırladık. Her birini hayata geçmesinde emeği olan ve süreçlere liderlik eden çalışma arkadaşlarımızın aktardığı bu videolara Youtube kanalımızdaki Bizden Hikayeler video serisinden ulaşabilirsiniz.
Kurumsal değerlerimizin en başında yer alan toplumsal cinsiyet eşitliği, Bizden Hikayeler video serisinde de ilk sırada yer alıyor. Bu kapsamdaki çalışmalarımızdan “Eşit Bi’Hayat Sözlüğü” projesini Zorlu Holding Kurumsal İletişim Uzmanı Ebru Sağlam’dan, “Söylem Kontrol Mekanizması” projesini ise Zorlu Holding Kariyer ve Yetenek Gelişimi Uzmanı Büşra Mercan Karakaş’tan dinliyoruz.
Her şey Eşit Bi’Hayat için!
Zorlu Holding olarak toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik etkili ve yaratıcı çözümler üretmek adına Eşit Bi’Hayat yaklaşımını geliştirdik. Bu eksende ana çalışma alanlarımızdan biri ise “söylem”.
Hayatın her alanında, kurduğumuz tüm iletişimlerde kapsayıcı bir dil kullanmanın, eşit bir gelecek adına atabileceğimiz en önemli adım olduğunun bilincindeyiz. İşte bu nedenle 2020 yılında, konunun uzmanı kurum ve kişilerden görüş alarak Eşit Bi’Hayat Sözlüğü’nü hayata geçirdik. Böylece hem çalışma arkadaşlarımızın hem de paydaşlarımızın farkındalığını artırmak üzere somut bir adım atmış olduk.
“Bazı kelimelerin gölgede kalma zamanı geldi.” mottosuyla hazırladığımız Eşit Bi’Hayat Sözlüğü, dilimizdeki cinsiyetçi ifadelerin yerine geçebilecek, eşit ve kapsayıcı söylemleri tek bir çatıda birleştiriyor. Tüm kullanıcılara hizmet verecek şekilde tasarladığımız bu sözlüğe ise Akıllı Hayat 2030 web sitemiz üzerinden ulaşmanız mümkün.
Öte yandan iş ortamında çalışma arkadaşlarımızın da aynı farkındalığı taşımaları bizim için önemli. Bu amaçla Zorlu Holding Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü ile birlikte çalışarak “Söylem Kontrol Mekanizması”nı çalışanlarımızın kullanımına açtık. Mekanizma, tüm ofis programlarında kullandığımız dil üzerindeki ayrımcı ifadeleri tespit ederek otomatik olarak düzeltme yapıyor veya uyarıda bulunuyor. Böylece çalışanlarımız yazışmalarında cinsiyetçi söylemlere karşı bir öz denetim gerçekleştiriyor.
Özetlemek gerekirse kullandığımız dil, sorunun olduğu kadar çözümün de bir parçası. Dilimizdeki ayrımcı ifadeler yerine daha kapsayıcı alternatifler kullandığımız noktada toplumsal cinsiyet eşitliğine bir adım daha yaklaşabiliriz. Çalışma arkadaşlarımızla birlikte konuyla ilgili farkındalığı artırmak için yeni projeler geliştirmeye devam edeceğiz. Çünkü biliyoruz ki Eşit Bi’Hayat herkes için mümkün.
