Gıda İçin Çağrı: 29 Eylül Küresel Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü
29 Eylül Küresel Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü’nde gıda israfına dair farkındalığımızı artıralım!
Birleşmiş Milletler, geçtiğimiz yıl özel günlere bir yenisini daha eklemişti: 29 Eylül Küresel Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), BM Çevre Programı ve diğer ortaklarıyla kutlanan günde, geçtiğimiz yıl küresel açlık, iklim değişikliği ve COVID-19 salgınının gıda ve beslenme güvenliği üzerindeki etkisi ele alınmıştı. Bu özel gün kapsamında, gıda israfına karşı küresel farkındalık oluşturmak amaçlanıyor.
Dünyada ve Türkiye’de gıda israfı
Birleşmiş Milletler’in ‘’Dünyada Gıda Güvenliği ve Beslenmenin Durumu’’ raporunda, dünyada yaklaşık 820 milyon insanını açlık çektiği, buna karşılık obezite kaynaklı ölümlerin yaklaşık 4 milyona ulaştığı, obezite kaynaklı sağlık sorunlarının tedavisine ise 2 trilyon dolar harcandığı belirtilmişti. Raporda, son yıllarda üretilen gıdaların önemli bir kısmı israf olup, senede 1,3 milyon ton gıdanın çöpe gittiğinin de altı çizildi. Gelişmiş ülkelerde gıda israfı 700 milyar dolara yaklaşırken, gelişmekte olan ülkelerde ise bu rakam 400 milyar dolara yaklaşıyor. Ülkemizdeki gıda sorununa gelecek olursak; Türkiye İsrafı Önleme Vakfı’nın hazırladığı rapora göre, ülkemizde 7 milyon küsur kişi açlık sınırında yaşarken, senede 214 milyar gıda israfı yapılıyor.
Gıda israfının önüne geçmek
Gıda israfını çeşitli uygulamalarla önlemek mümkün. Bu uygulamaları, kurumlar ve bireyler olarak ikiye ayırabiliriz.
Kurumların alacağı önlemler:
Güçlendirilmiş tarım: Yetkin tarım sistemleri aracılığıyla gıdaların uzun süre bozulmadan kalabilmeleri sağlanabilir.
Depolama: Hava almayan dolayısıyla bakterilerin üreyemeyeceği bir ortamın olmadığı özel saklama kaplarının kullanımı yaygınlaştırılabilir.
Gıda bankası: Üretim fazlası ürünlerden oluşup, uygun şartlarda depolanan ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılan gıda bankalarının kapasiteleri ve sayıları artırılabilir.
Bireylerin alabileceği önlemler:
- Yenilebileceğinden fazla besin satın almamak.
- Bozulma süresi daha kısa olan veya son kullanma tarihi yaklaşan ürünleri, buz dolabının ön bölmelerine koymak; bu şekilde onları tüketimde öncelikli tercih yapmak.
- Tüm yiyecekleri ve içecekleri doğru şartlarda saklamak.
- Çöpe atılan gıdaların günlük listesini yapmak. Bu şekilde israf edilen gıdaları ‘’görsel’’ hafızada tutarak bu konudaki duyarlılığı artırmak.
- Kırmızı et, paketlenmiş gıda gibi ürünleri satın almamak. Bu ürünler üretim aşamalarında ciddi miktarda karbon emisyonuna neden olur ve dolaylı olarak olumsuz etkilenen çevrenin taze gıdayı üretme alanları zarar görür.
29 Eylül Küresel Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü’nde, gıda israfının yol açtığı sorunların farkında olalım, hayatın her alanında sürdürülebilirliğe katkıda bulunmayı bir kez daha hatırlayalım!
