İklimi Korumak Orada Başlıyor: Ormanlar
Ormanların iklim krizine karşı mücadele için neden önemlidir?
Günümüzde iklim krizinin etkilerini tersine çevirmek için zamanla yarışırken, bu mücadelede elimizdeki en etkili silahlardan biri olan ormanların tahribatını önleme konusunda zaman zaman yetersiz kalıyoruz. Sıcaklık artışı, kuraklık, aşırı hava olayları gibi iklim temelli etkiler dünya genelindeki orman yangınlarının sayısını ciddi oranda artırırken bir yandan da müdahale edilmesini zorlaştırıyor.
Oysa ormanlar, dünya yüzeyinin yüzde 30’nu kaplıyor; tüm karasal hayvan, bitki ve böcek türlerinin yüzde 80'inden fazlasını barındırıyor. Biyoçeşitlilik açısından hayati önem taşıyan yaşam alanlarının yanı sıra temiz hava ve su kaynakları sağlıyor. Dünya çapında yaklaşık 1,6 milyar insan geçimini ormanlardan sağlıyor, dahası ormanlar 300 milyon kadar kişiye ev sahipliği yapıyor.
Karbonu emiyor, mikro iklimi etkiliyor
Bize yaşam sunan ormanlar sürdürülebilir bir dünyanın da anahtarı olarak kabul ediliyor. “Akciğerlerimiz” diye nitelenen ormanlar karbondioksiti emerek karşılığında oksijen açığa çıkarıyor. 2050 yılına kadar karbon nötr olmayı hedeflediğimiz düşünüldüğünde bize daha net bir tablo sunuyor: Ormanlar her yıl 2,6 milyar ton karbondioksiti emiyor. Bu da fosil yakıtların yakılmasıyla açığa çıkan karbondioksitin yaklaşık üçte birine denk geliyor.
Ayrıca ormanlar sadece biyoçeşitliliğe ve refaha etki etmekle kalmıyor; bizleri toprak kayması, erozyon ve sel gibi felaketlere karşı da koruyor. Tek bir ağaç bile yaprakları aracılığıyla havaya saldığı su buharı sayesinde şehirlerdeki ısı adalarının oluşumunu engelleyebiliyor, mikro iklimi etkiliyor. Daha serin ve nemli bir hava, gölgelik alan sağlıyor.
2030 yılına kadar tamamlamayı taahhüt ettiğimiz Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları işte bu nedenle ormanların korunmasına özel bir önem veriyor. ‘Karasal Yaşam’ hedeflerini içeren Amaç 15 ormanlar açısından şöyle bir yol haritası çiziyor:
- Ormanlar, dağlar, sulak ve kurak alanlar gibi tüm karasal ekosistemleri korumak, verilen zararı tersine çevirmek.
- Ormansızlaşmayı durdurmak, yeniden ağaçlandırmayı artırmak.
- Çölleşme, kuraklık, sel veya tarım gibi insan kaynaklı faaliyetler nedeniyle bozulan arazileri eski haline getirmek.
- Biyoçeşitlilik kaybını durdurmak, yasadışı avlanmayı sona erdirmek, korunan bitki ve hayvan türlerinin kaçakçılığının yapılmasını engellemek.
- Sürdürülebilir orman yönetimini her düzeyde finanse etmek.