Çöpe Değil Yeniden Üretime: A’dan Z’ye Geri Dönüşüm

Geri dönüşüm nedir? Hangi atıklar yeniden kazanılabilir? Geri dönüşüm neden önemlidir?

Dünya çapında her yıl 2,01 milyar ton kentsel katı atık üretiyoruz. Yetmezmiş gibi bunun neredeyse üçte birinin çevresel yönetimini güvenli bir şekilde yapamıyoruz. Bu küresel atığın 2050 yılına kadar 3,40 milyar tona çıkacağı tahmin ediliyor, yani aynı dönemdeki nüfus artışının iki katına... Bu miktarlarla bağ kurmak zor gelebilir. Peki şu örneklere ne dersiniz? Kişi başına günlük ortalama 0,74 kilogram atık üretiyoruz. Her dakika bir kamyon dolusu plastik denizlerimize karışıyor.

Kısacası dünyayı kendi ‘atık çöplüğümüze’ çevirirken bir yandan da onun bizi sınırsızca besleyeceğini düşünüyoruz. Oysa ekolojik kaynaklar da bizim tüketim hızımızla doğru orantılı olarak yok oluyor. Ormanlar, tatlı su kaynakları, biyoçeşitlilik, yaşamın devamı ve ekonomi açısından hayati önemi olan kaynaklar… Tüm bunların kaybı sadece sürdürülebilir kalkınmayı engellemiyor aynı zamanda iklim krizini de tetikliyor. Tam da bu yüzden ‘çöpe attıklarımızı’ tekrar düşünmeliyiz. İsraftan önce geri dönüşüme kulak vermeliyiz. Hem bireysel hem de kolektif düzlemde çöplerimize bambaşka gözle bakmalıyız. Ama bunun hakkını vermek için önce bazı soruları yanıtlamalıyız.

Geri dönüşüm nedir?

En basit tanımıyla geri dönüşüm, atıkların çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek hammadde olarak üretim süreçlerine yeniden kazandırılmasıdır. Elbette burada değerlendirilme imkânı olanlar yani dönüştürülebilir atıklar söz konusu. Bu sınıfa girenleri şöyle sıralayabiliriz: Cam, kâğıt, alüminyum, plastik ürünler ve kauçuk malzemeler, metaller, tekstil ve ahşap ürünleri, organik atıklar, piller ve elektronik atıklar, atık yağlar ve motor yağları.

Kahve bardakları ya da meyve suyu ve süt kutuları gibi kompozit ürünler, kullan-at çocuk bezleri, seramikler, ampuller, hava kabarcıklı ambalaj malzemeleri ise kolay kolay dönüştürülemiyor. Bu nedenle malzeme seçimimiz, üretim yöntemlerimiz ve günlük hayattaki tüketim tercihlerimiz büyük önem kazanıyor.

İklim krizinden döngüsel ekonomiye: Geri dönüşüm neden önemli?

Geri dönüşümün A’dan Z’ye pek çok katkısı bulunuyor. Başlıca artıları şöyle özetleyebiliriz:

• Doğal kaynaklarımızı korur.

• Enerji ve su tasarrufu sağlar.

• Hava, su, toprak kısacası çevre kirliliğini önler.

• Yeni hammaddelere olan bağımlılığı azaltır.

• Atık miktarı azalacağı ve çöp işleme süreçleri kolaylaşacağı için daha az zararlı gaz açığa çıkar. Bu da küresel sıcaklık artışının başlıca sorumlusu olan karbon ve metan emisyonunu düşürür.

• Geri dönüşüm döngüsel ekonominin önemli bir parçasıdır. Ekonomiye katkı sağlar ve yeni iş imkânları yaratır.

Örneğin 1 ton kâğıt geri dönüştürüldüğünde 17 ağacın kurtarıldığını, yaklaşık 12 bin metreküp karbondioksitin bertaraf edildiğini biliyor muydunuz? Ya da 25 adet plastik şişe çöpe değil de üretime giderse onlardan bir tane ceket üretilebileceğini? Bir cam şişenin geri dönüşümüyle tasarruf edilen enerjinin bir bilgisayarı 25 dakika çalışır tutabileceğini? Artık biliyorsunuz.

Biz de Zorlu Holding olarak Akıllı Hayat 2030 vizyonumuz doğrultusunda 2030’a kadar atıklarımızı yarı yarıya azaltma, 2050’de sıfır atığa ulaşma sözü veriyoruz. 2030’a kadar kullandığımız suyun yarısını, 2050’ye kadar da tamamını geri dönüştürmeyi hedefliyoruz. Daha sürdürülebilir, iyi, eşit, refah dolu ve güvenli bir gelecek için tüm paydaşlarımızı geri dönüşüme teşvik ediyoruz. Çünkü biliyoruz ki ancak Birlikteysek Bir Geleceğimiz Var!